Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2010

Όπως το είδε το Time

Άρθρο του αμερικανικού περιοδικού Time της 27ης Ιουνίου 1969, για το ματς Πετροσιάν-Σπάσκι. Κάποια σημεία περιγράφονται εξιδανικευμένα και υπερβολικά γλαφυρά, όμως δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως η ανταπόκριση αφορούσε το ευρύ κοινό των ΗΠΑ, που ελάχιστη επαφή είχε με το παιχνίδι του σκακιού:



Τα περισσότερα βράδια, στη σκηνή του θεάτρου Εστράντα της Μόσχας παίζουν μουσικά συγκροτήματα. Τους δυο τελευταίους μήνες όμως, παρόλο που η αίθουσα είναι γεμάτη με κόσμο, δεν ακούγεται μουσική. Οι πρωταγωνιστές είναι δυο άνδρες που κάθονται με τις ώρες σε ένα τραπέζι και που μερικές φορές κινούν τον καρπό τους, για να παίξουν μια κίνηση.

Τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή υπερασπίζει ο Τίγκραν Πετροσιάν, ο πρώην οδοκαθαριστής που σάρωσε τους κορυφαίους σκακιστές για να αναρριχηθεί στην κορυφή, το 1963. Ο διεκδικητής είναι ο τολμηρός, λαμπρός παίκτης, Μπόρις Σπάσκι, που προετοιμάζεται εδώ και μήνες για τον αγώνα, με τη βοήθεια ψυχολόγου. Είναι η έβδομη φορά τα τελευταία 21 χρόνια που διεξάγεται ματς παγκοσμίου πρωταθλήματος. Το γεγονός ότι για άλλη μια φορά, όπως και τις προηγούμενες έξι, οι δύο μονομάχοι είναι από την ΕΣΣΔ, μαρτυρεί την κυριαρχία της χώρας στο παιχνίδι.

Τουλάχιστον 4 εκατομμύρια άνθρωποι παίζουν συστηματικά σκάκι στη μεγάλη χώρα. 85 σκακιστές σε όλον τον κόσμο κατέχουν τον ανώτατο τίτλο του γκρανμέτρ και οι 30 απ' αυτούς είναι σοβιετικοί. Κάθε πόλη, από το Χαμπαρούς ως το Κίεβο, έχει σύλλογο σκακιού. Βλέπει κανείς τους οδηγούς ταξί να παίζουν σκάκι στο μεσημεριανό διάλειμμα. Τα παιδιά, που μαθαίνουν σκάκι πολύ νωρίς, πολλές φορές ερίζουν για το αν είναι καλύτερη η Σικελική άμυνα ή το Γκαμπί της Βασίλισσας, με τον ίδιο τρόπο που τα αμερικανόπουλα τσακώνονται για το μπέιζμπολ. Οι επαγγελματίες σκακιστές του διαμετρήματος του Σπάσκι και του Πετροσιάν, οι οποίοι για τα μέτρα της Σοβιετικής Ένωσης αμοίβονται αδρά, αναγνωρίζονται στο δρόμο όπου και αν πηγαίνουν και οι άνθρωποι τους ζητούν σκακιστικές συμβουλές για τη θεωρία και την τακτική.

Το φαβορί της αναμέτρησης της Μόσχας είναι ο Τίγκραν Πετροσιάν, ένας καταδεκτικός άνθρωπος. Κάποιοι Αρμένιοι συμπατριώτες του, του φέρνουν φρέσκα κεράσια για να ενισχύσει τη διατροφή του και μετά από μια θεαματική κίνηση που έπαιξε τον επευφημούσαν τόσο θορυβωδώς ώστε οι υπεύθυνοι του θεάτρου αναγκάστηκαν να τραβήξουν τις κουρτίνες στη σκηνή για καταφέρει ο αντίπαλός του να συγκεντρωθεί. Στον Πετροσιάν αρέσει να σηκώνεται όρθιος και να διαβάζει εφημερίδα όταν δεν είναι η σειρά του να παίξει, πρακτική που ήταν αδιανόητη παλιότερα για πρωταθλητές σκακιού, οι οποίοι υποτίθεται ότι έπρεπε να διατηρούν το μυαλό τους καρφωμένο στη σκακιέρα.

Ο Μπόρις Σπάσκι, αφού έχασε από τον Πετροσιάν το 1966, προετοιμάστηκε σκληρά για αυτό εδώ το ματς. Αφού κατάφερε να προκριθεί για τον τελικό μέσω μιας δύσκολης σειράς αγώνων διεκδικητών αποκάλυψε πως εκτός από τη σκακιστική προπόνηση, κολυμπούσε καθημερινά για να βελτιώσει τη φυσική του κατάσταση και συνεργάστηκε με τον ψυχολόγο και σκακιστή Νικολάι Κρόγκιους. Παρ 'όλα αυτά, στον εναρκτήριο αγώνα , άγγιξε εκ παραδρομής λάθος κομμάτι και υποχρεώθηκε από τους κανόνες να το μετακινήσει, χάνοντας το παιχνίδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: